A R C H I E F

Artikel 1441 van 2902

Rechthoekig vintage blik met afbeeldingen Aap, Noot, Mies leesplankje

Artikelnummer: 1133

Rechthoekig vintage blik met afbeeldingen Aap, Noot, Mies leesplankje. 

Rechthoekige blikken trommel met op de zijden afbeeldingen van het bekende Aap, Noot, Mies leesplankje. Voor Senator Sigaren fabrieken, Valkenswaard

  • Vervaardigingsdatum: 1930 / 1980 

Beschrijving 
Rechthoekige blikken trommel met ronde hoeken. Uitgevoerd met scharnierend oversluitdeksel. Rolrand op doos en deksel. De decoratie van het blik bestaat uit een beige/aubergine ondergrond met op elke zijde diverse voorstellingen van het leesplankje van Hoogeveen. Afbeeldingen en woord, geel omlijnd, en gescheiden door een opgehoogde rand.  Bovenop vlakken en lijnen in beige, paars, en aubergine in het midden een wit vak. Goudkleurige binnenkant. 

  • Hoogte: 25 cm. 
  • Lengte: 16,8 cm. 
  • Breedte: 16,8 cm. 

Leesplankje 
Een leesplankje is een hulpmiddel bij het leren lezen. Het bestaat uit een plankje met een of meer richels waarop de letters van het woord dat boven de richel is afgebeeld gelegd kunnen worden. Het sluit aan bij de omstreeks 1800 geïntroduceerde 'klankmethode' waarbij kinderen de letters van een woord na elkaar uitspreken zoals ze moeten klinken, dus aa-p, nn-oo-t, mm-ie-ss, en zo het woord leren lezen. Het leesplankje helpt daarbij, doordat de leerling de letters legt en zo het woord ziet ontstaan. De klankmethode betekende een grote vooruitgang ten opzichte van de tot dan gebruikte 'spelmethode', waarbij de leerling een woord spelt door de letters op te lezen zoals ze heten, dus aa-pee voor aap, en-oo-tee voor noot en em-ie-es voor mies. Een leesplankje wordt zo ontworpen dat de woorden op het plankje de belangrijkste letters en klanken bevatten.

Het door Ligthart en Jetses 'verbeterde' leesplankje 
De eerste versie van het leesplankje werd bedacht in 1897 door de hoofdonderwijzer M.B. Hoogeveen uit Stiens (1863-1941). De plankjes en bijbehorende leesboekjes werden uitgegeven nadat Hoogeveen in 1894 schoolhoofd was geworden in Deventer, door de boekhandel en uitgeverij Brinkgreve aldaar. Het uitgangspunt van het leesplankje van Hoogeveen was dat scholieren leerden woorden te ontleden in klanken, maar ook leerden dat door het samenvoegen van klanken woorden konden worden gemaakt. Het ontwerp was naar Duits voorbeeld en bestond in de eerste versie uit twee rijen met in totaal 15 'normaalwoorden': woorden waarin de klinkers en medeklinkers hun ongewijzigde klank hebben: raam, roos, neef, fik, gat, wiel, deur, zes, juk, schop, voet, bok, bijl, ei, ui. Onder meer omdat de klanken uu en eu ontbraken, was er al snel behoefte aan een opvolger.

Een jaar later kwam de tweede versie uit. Deze bevatte 16 woorden: raam, roos, neef, fik, gat, wiel, zes, juk, schop, voet, neus, muur, bijl, hok, duif, ei. Van deze versie werden ongeveer 3000 plankjes gemaakt, maar de verkoop stokte en een paar jaar later kocht de uitgeverij J.B. Wolters de rechten en verzocht aan Jan Ligthart en Rieks Scheepstra een nieuwe serie leesboekjes te schrijven met een nieuw leesplankje. Ligthart bedacht de geschiedenis en Scheepstra schreef de boekjes. Boekjes en plankje werden toen door Cornelis Jetses voorzien van nieuwe afbeeldingen: aap, noot, mies, wim, zus, jet, teun, vuur, gijs, lam, kees, bok, weide, does, hok, duif, schapen.

© 2015 - 2024 KENKO | RETRO & DESIGN - 2nd hand collectibles - Webshop voor Retro-Vintage woonaccessoires | sitemap | rss | webwinkel beginnen - powered by Mijnwebwinkel